Sordu garibe ne arıyorsun bu gurbette? Cevap verdi garip senin aradığını arıyorum. Ben rızkımı aramaya geldim onun için buradayım dedi ve senin hiç rızık arar gibi bir halin yok ne dersin? Diye tekrar sordu hancı, gaip yolcu cevaben dedi ki; Ben biliyorum ne ararsam arayayım nerede ararsam arayayım aradığım Rabbimdir sen rızkı ilah edinmiş arıyorsun biz ise çalışmayı sebep ve sevap bilmekle beraber rızkımızdan eminiz aramaya da gitmeyiz o bizi bulur. Sen Rabbini mi arıyorsun demek? Desene belanı bulmuşsun deyince garip çok şükür dedi senin henüz aramaya bile başlamadığın belayı ben buldum demek ki ve çok şükür arayışı olanı buldurulacağına da Rabbim rızka kefil olur gibi kefil. Yol bu, büyüğü var, küçüğü var, ulusu var hamisi var sahibi var derken yolda koymuyorlar yola çıkanı. Yolun kendi bela zaten insan kendi başına bela. Varlık iddiası bela iken zaten benlik iddiasına girmek ne büyük bela ki o beladır beni gurbet gurbet insan insan gezdiren.
Benim Allah aramaya ne vaktim var ne ilmim? İnanmıyorum diyorum olup bitiyor, bir sürü bilgiyi de öğrenip hamallığını etmeme de gerek kalmıyor. Ben bana lazım olan kadarını öğreniyorum yetiyor ben bana yetiyorum Allah da başımda gerekmiyor diye bitirdi hancı sözünü. Yolcu cevabı yapıştırdı: Allah sen istesen de başında hep başımızda sen istemesen de keza. Hepimiz toptan inkâr etsek de varsa ne fayda ki yokluğunu düşünmek bile cahilliğin dik alası. Bilgi yük değildir ki hamalı olasın bilgisizliktir cehalettir asıl yük. Bil de neyi bilirsen bil. Ama ezberle demedim ha bil dedim ezber etmek değil iş bilmek layıkıyla ki düşün sana kalsa, bir Tanrın bile yok zor zamanda sığınabileceğin yardımını umabileceğin keza inanmamak içine sinse saklarsın benden oturup inanıyorum diye benimle tartışmaya çalışmazsın. Bir şey varsa şayet, onu bir var eden de vardır elbet demek bu kadar mı zor? Allah seni uzağına atıp semtine uğratmamış kendine yaklaştıran ilimden ve muhabbetten de nasibini kesmiş sen de nefsini ilah belleyip onunla kavgaya tutuşmuşsun yok varsın yok yoksun. Yok olsa ne olur? Kaybı ne Allah var gibi ölçülerinde yaşayanın Ahiret varmış gibi hazırlık yapanın ve kaybı ne hesap verecekmiş gibi yaşayanın? Ya varsa sen ne kaybediyorsun? Yok sanmanın yada yok saymanın bedelini cehalet içinde bir ömür yaşayarak geçirmiş oluyorsun. Ona inanmanın yaşattığı huzur ve güven ortamından ve zevki maneviyeden bihaber.
Allahın olmaması gibi bir mümkünü tasavvur etmek akılla da ilimle de bağdaşmaz ama hesap soracak kimse yoksa da kalp kırmak kötü, başkasının bağının harımını aşmak kötü, başkasının kadınına kem nazarla bakmak kötü değil mi? Hesap soran olmayacaksa da incitme hiç bir canlıyı ve kandırma kimseyi kendi uydurduğun yalanlar ile kandırma kimseyi tutamayacağın sözler ile avutma ve temiz ol ahlaklı yaşa haddince yaşa hakkın çerçevesinde. Allah'ın varlığına inanmayan insanlığın her şartta en büyükleri olan ve her şartta kendi dönemlerinde yaşayan insanlara ve insanlığa çığır açacak sözlerle rehberlik eden büyükleri olan Peygamberlerin hepsini de yalancılıkla itham olmuş olursun. Peygamberleri bile büyük bilmezsen kime büyük diyecek kimi kendine rol model ve rehber edineceksin? Kendi kafana göre tek başına yaşıyorsun hayatı çevren kalabalık olsa da yalnızsın çünkü ne anlayanın var ne kimseyi anladığın. Zaten kimseyi anlamak gibi bir derdin olmayacak kadar da bencilsin ki gelmiş ve gelecek insanların en büyüğü olarak tanınan ve Müslümanların Alemlere rahmet olduğuna inandığı Hz. Muhammed Mustafa'yı (sav) anlamaya çalışmak gibi bir derdin bile olmamış keşke olsaydı. Hürmet etmenin insana kattıklarını bir bilsen bir bilsen bir insanı aşkla sevmenin aşığı nasıl kemalat ve olgunluğa taşıdığını ve bir bilsen Allah'ı bilmenin ona ve Peygamberimiz başta olmak üzere Peygamberlerine iman etmenin yaşattığı eşsiz saadeti.
Hancı girdi söze ve dedi ki; iyi de var diyorsun gösteremiyorsun, hadi görünmeye tenezzül etmiyor kimseye Rabbimiz dediğin Allah hani madem vaat ettiği adalet? Bunca haksızlığa neden göz yumuyor neden aç uyuyan çocuklar var? Niçin bunca savaşı kanı önlemiyor? Bak nasıl da biliyorsun Adalet vaat ettiğini ki aslında adaletin bizzat kendisini şu an yaşıyorsun farkında değilsin adaleti gereği karşılaştık ve bu konuşma oldu ki sana ayıkma fırsatı veriyor belki de adaleti gereği. Bunca haksızlık dediğin de zaten adaletinin gereği sen bilmesen de. Kundaktaki bebeğin başına bomba yağdırılıp öldürülmesinin neresi adalet? Diye çıkıştı hancı? Kundaktaki bebeğe sor gidince o anlatsın sana dedi yolcu ve ilave etti; halkının nasıl bir gaflet içinde başına bomba yağmasını hak ettiğini ve o anlatsın sana cennete doğrudan gidişinin sebebini?
Dert edinmen güzel tabi diye devam etti yolcu; ama sen Allah’ı sigaya çekiyorsun ben ise işi onu aramak olan aciz bir kuluyum ona sorulması gerekeni bana sorar isen nasıl yanıtlarım? Ancak şunu bilesin ki ilahi adalet hep işler bunca adaletsiz görüntü de zaten adalet içindir. Evrensel hukuk da kabul eder ki toplu yaşam alanlarında ahmakların adalet bekleme hakkı yoktur Devletlerden biz ahmaklığımız sebebiyle celbettiğimiz kaderlere adaletsizlik diyoruz çoğu kez ve çoğu kez hikmeti kavrayamıyoruz bilgisizlik ve tecrübesizliğimiz sebebi ile. Aç uyuyan çocuklara gelince bari onların sorumluluğunu Allah'a yüklemeyelim de biz düşünelim çaresini öyle değil mi? O zaten aleme her an tasarruf ediyor ve biz cennette de değiliz dünya sürgünündeyiz ki Rabbimiz bizim ruhumuzu üfledi beden çuvalına koydu yırt bana sorarsan beden çuvalını ve yık nefsini Allah'ı bul bulabiliyorsan ki yıllar var arıyorum bulabilmiş değilim diyerek sözü noktaladı yolcu.
Hem bak Allah varsa kızabileceğin? Neredesin diyebileceğin? Hani adaletin diye sorgulayabileceğin bir varlık var. Yok dedin mi yok olmuyor da yok kabul ettin mi de kızacak kimsen bile kalmıyor. Hem Rabbin yoksa kimin var? Rabbinin varlığına inanman sen de aidiyet hissi oluşturur ki o hisle aileni çoluk çocuğunu benimsersin kendi kimsene sayarsın. O aidiyet hissi seni milletinin ferdi olduğun idrakine vardırır o aidiyet hissi dostluklar arkadaşlıklar akrabalıklar kurmana yarar böylece ıpıssız yaşamaktan kurtulursun. Çünkü böylece gerçekten paylaşmış olursun birileriyle zamanını hislerini duygularını gerçekten anlamış olursun geliş sebebini ve sebebimizi dünyaya? Allah varsa gam yok derlerse doğrudur Allah yoksa ne var Allah’ını seversen?
Ne demek istiyorsun ben hiç mutlu olamaz mıyım yani? İnanmayan mutlu yaşayamaz mı? Diye tekrar çıkışınca hancı yolcu son noktayı şöyle koydu. Allah’ı yok sandığın gibi kendini mutlu da sanabilirsin mutlu rolü de yapabilirsin ama inanmadıkça inananın mutluluğunu asla bilemezsin ve sadece inananların mutluluğunu taklit edebilirsin. Mutluluk dediğin kıskanılacak bir haz değil zaten ben neden senden kıskanayım ey hancı ama Allah senden kıskanmışsa o mutluluğu ve hiç aralamamış ise perdeleri hiç tecelli etmemiş ise gönlüne nuru ile hiç feyzinden haberdar etmediyse seni kim seni mutlu edebilir? Hidayetin sadece kendi inisiyatifinde olduğunu kendisi bizzat söylemiş ve belletmiş zaten Allah bu yüzden de dinde zorlama yoktur demiş Allah Sevgilisi ve Peygamberi (sav). Bize düşen sana duadır bu nasipsizliğinden kurtulman için kurtulur da bir gün Allah’ı bulursan bana da dua et emi Allah sıratil müstakimden bizi ayırmasın ve nimetlendirdiği kullarına eriştirsin hiç değilse onların yolundan sapmadan ölüme kavuştursun ki öldük mü zaten buluştuk. Keşke ölmeden evvel ölebilsek. İnnalillahi ve inna ileyhi raciün…