Uşak Halk Sağlığı Müdürü Hasan Kaya, yaptığı açıklamasının devamında şı ifadelere yer verdi:
“İshale bağlı ölümler sıklıkla su ve mineral kaybı nedeniyle olmakta ve beslenme durumunun iyi olmaması ishal ve ishale bağlı ölüm riskini arttırmaktadır. Özellikle yaz aylarıyla beraber artan yaz ishalleri ciddi sağlık sorunlarına yol açabilmektedir.
Ülkemiz için de bu durum, dünya genelinden farklı değildir. TÜİK’nun 2012 yılı verilerine göre 0-6 yaş grubundaki çocuklarda yüzde 27,9 ile ishal en sık görülen hastalık olmuştur. Ülkemizde 5 yaş altı çocuk ölüm nedenleri arasında olan ishale bağlı ölümleri önlemek amacıyla Bakanlığımız tarafından ülke genelinde 1986 yılından beri “İshalli Hastalıkların Kontrolü Programı” yürütülmektedir. Özellikle ishal görülme sıklığında artma olasılığının olduğu yaz günlerinde, ishalden korunma konusunda hijyenin öneminin vurgulanması ve ağızdan sıvı tedavisinin gerekliliğinin anlatılabilmesi amacıyla konunun gündemde tutulması, halkın konuya duyarlı hale getirilmesi için, 1-7 Temmuz arası “İshalli Hastalıkların Önlenmesi ve Ağızdan Sıvı Tedavisi Haftası” olarak kutlanmaktadır.
İshal nedir?
İshal, dışkının miktarında, su içeriğinde ve sıklığında artış olarak tanımlanır. Başka bir deyişle günde üç kez veya daha fazla, yumuşak kıvamlı ya da sulu dışkılamadır. Çoğu zaman beraberinde bulantı, kusma ve karın ağrısı gibi belirtiler de olabilir.
İshalin Nedenleri Nelerdir?
İshalin birçok sebebi vardır. İshal mikrobik ya da mikrobik olmayan pek çok sebeple ortaya çıkabilir. İshal nedenlerinin başında mikrobik ishaller gelmektedir ki, yaklaşan yaz aylarında sıklıkla karşılaşılan yaz ishalleri de bu gruptandır. Mikroorganizmalar dışında başta antibiyotikler olmak üzere çeşitli ilaçlar, çeşitli mide-barsak hastalıkları, bazı hormonal hastalıklar, barsak veya barsak komşuluğunda ortaya çıkan tümöral oluşumlar, aşırı ve ani ısı değişimleri de ishale neden olabilir. Heyecanlanma, üzüntü, korku, stres gibi durumlar da ishal yapıcı etkenler arasında yer alır.
Yaz ishalleri nasıl ortaya çıkar?
Yaz aylarında artan sıcaklıkla beraber gıdaların içindeki mikroorganizmaların çoğalması hızlanır, yine yaz mevsiminde seyahatlerin artması ve beslenme düzeninin değişmesi, artan sineklerin besinler arasında bulaş taşıyan köprü vazifesi görmesi nedeni ile ishal şikâyetlerinde artış görülmektedir.
Yaz ishallerinin belirtileri nelerdir?
İshalin en önemli belirtileri arasında dışkılama sayısının artması ve dışkı özelliğinin değişmesi gelmektedir. Dışkı, cıvık görünümde olabildiği gibi, sümüksü, kanlı, iltihaplı ve su gibi olabilmektedir. Karın ağrısı, kusma, ateş, genel durum bozukluğu, susuzluk hissi karşılaşabileceğimiz diğer bulgulardır.
İshal Nasıl Tedavi Edilir?
İshal tedavisinde üç önemli ilke vardır: Birincisi, ishalle kaybedilen sıvı ve elektrolitlerin mümkünse ağız yoluyla geri konması, ikincisi, beslenmenin sürdürülmesi, üçüncüsü ise hastanın zamanında hekime götürülmesidir. Sıvı ve tuz kaybının az olduğu ve hastanın genel durumunun çok bozulmadığı ishal hastaları uygun bir diyetle ayaktan tedavi edilebilmektedir.
Bol miktarda sıvı tüketimi tavsiye edilir.
Aşırı su ve tuz kaybı, ağır dizanteri halleri, kolera gibi durumlarda hasta mutlaka hastaneye yatırılarak tedavi edilmelidir. Ağızdan sıvı alımı yetersizse, kaybedilen su ve tuzu yerine koymak amacıyla serum verilebilir, gerekiyorsa hastaya uygun ilaçlar başlanabilir.
Anne sütü alan bebekler ishal olduklarında emzirme sıklığı artırılarak, emzirmeye devam edilmelidir. Çocuk herhangi bir nedenle emzirilemiyorsa, emzirmenin başlatılması ve devamı için bir sağlık kurumundan danışmanlık ve destek alınması, eğer mümkün değilse her zamanki ek gıdasına devam etmesi, sıvı miktarı artırılması önemlidir. Doktor kontrolü olmadan herhangi bir ilaç, özellikle ishal kesici ilaçlar kesinlikle verilmemelidir.
Yaz İshallerinden Korunma Yolları Nelerdir?
-Kişisel temizliğe dikkat edilmeli, özellikle her fırsatta elleri yıkamalıyız.
-Özellikle kaynağı bilinmeyen, açıkta satılan veya dağıtılan, denetimsiz içme suları ile bu sularla yıkanmış sebze ve meyveleri tüketmemeliyiz.
-Yiyeceklerin taze olmasına, paketlenmiş olarak pazarlanan yiyeceklerin üzerindeki son kullanma tarihinin geçmemiş olmasına dikkat edilmelidir.
-İyi ambalajlanmamış, üzeri açıkta satılan gıdalar, pişirilmemiş ya da az pişirilmiş gıdalar, pastörize olmayan süt ve süt ürünleri güvenli değildir, bunlar tüketilmemelidir.
-Genel kullanıma açık tuvaletleri kullanırken dikkatli olup, sık sık el yıkamayı unutmamalıyız.