Edimin ifasına fesat karıştırma nedir bakıldığı zaman ihale kararının kesinleştirilmesi arından ihaleyi kazanan gerçek veya tüzel kişinin idareyle sözleşme imzalaması ile beraber edimin ifası süreci sırasında edimin gereği gibi veya hiç ifa edilmeyerek kamunun zarar uğratılması ile oluşur.
İhale süreci, ihaleye hazırlık aşaması, ihalenin yapılması ve sözleşmenin yapılarak uygulanması süreci olarak üç farklı aşamadan oluşur. İhaleye hazırlık ve ihalenin yapılması sürecinde işlenen hukuka aykırı fiiller, ihaleye fesat karıştırma suçu, sözleşmenin yapılması ve uygulanması aşamasında işlenen hukuka aykırı fiiller edimin ifadesi de fesat karıştırma suçu çerçevesinde yargılanır.
Edim, Türk Dil Kurumu Sözlüğü içerisinde, yapılmış, gerçekleşmiş olan iş, amel, fiil yani alacaklı olan kişinin isteyebileceği ve borçlunun yapmak durumunda olduğu davranışlar ivaz şeklinde tanımlanmıştır.
Edimin İfasına Fesat Karıştırma Suçu Mevzuatı
Edimin ifasına fesat karıştırma suçu mevzuatı TCK md. 236’da bağlı ve seçimlik hareketli bir suç olarak düzenlemiştir. TCK suçun cezasını belirleyen temel kanundur fakat ihale kararının kesinleşmesinden sonra sözleşmenin imzalanması ve uygulanması aşamasında edimin ifasına fesat karıştırılıp karıştırılmadığı ihale hukukuna dair bazı normlarda incelenerek tespit edilir.
İhale hukukuna ilişkin temel mevzuat olan 4734 sayılı Kamu İhale Kanını, kamu kurum ve kuruluşların yapacağı her türlü ihalelerde uygulanacak olan temel kuralları belirleyen kanundur. 4735 sayısı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu, kamu kurum ve kuruluşlarının yaptığı ihalelerin uygulanması için sözleşmelerin nasıl yapılacağı ve aynı zamanda ifa edileceğine dair olan temel esasları belirlemektedir.
2886 sayılı olan Devlet İhale Kanunu, genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli olan idarelerde özel idarelerin ve beledilerde alım, satım, hizmet, yapım, kira, trampa, mülkiyetin gayri ayni hak tesisi ve taşıma işlerine dahil ihalelerin tabi olduğu temel kanun olmaktadır.
Edimin İfasına Fesat Karıştırma Suçunun Cezası
Edimin ifasında fesat karıştırma suçunun cezası bakıldığı zaman suçu işleyen kişi hakkında üç seneden yeni seneye kadar hapis cezası öngörülmüştür. Bir sene altındaki hapis cezalarının adli para cezasına çevrilmesi mümkün. Fakat edim ifasına fesat karıştırma suçunda yaptırımında üç seneden başlanır ve hapis cezası adli para cezasına çevrilemeyecektir.
Edimin ifasına fesat karıştırma suçu adına verilecek olan hapis cezasında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasında veya cezaların ertelenmesinin karının verilebilmesi için iki sene veya altında hapis cezası alabilmektedir. Fakat edimin ifasında fesat karıştırma suçunun cezasının alt sınırında yaklaşık üç senelik hapis cezası olduğu için hükmün açıklanmasının geri bırakılmasında veya cezanın ertelenmesinde karar verilmez.
Edimin İfasına Fesat Karıştırma Suçunun Şartları
Edimin ifasında fesat karıştırma suçunun şartları sözleşmenin imzalanmasıyla birlikte ihale süreci sona erer ve ifası süreci başlamış olur. Bu süreç içerisinde edimin ifasına fesat karıştırılması genel olarak bağımsız bir suç olarak tanımlanmış olur. Söz konusu olan suçta kamu kurum veya kuruluşlarıyla, kamu kurumu niteliğinde yer alan meslek kuruluşları, bunların iştirakiyle kurulmuş olan şirketler, bunların bünyesinde faaliyetleri icra eden vakıflarla kamu yararına çalışan dernekler, kooperatiflere karşı taahhüt altına girilen edimin ifasına fesat karıştırmak suretiyle işlenebilmektedir.
Söz konusu olan suçun uygulama alanında sadece kamu kurum veya kuruluşlarına karşı girilen taahhütlerin yerine getirilmesiyle sınırlı tutulmamıştır. Maddenin ikinci fıkrası bakıldığı zaman, edimin ifasında fesat karıştırma niteliğinde olan hareketler de sayılabilir. Sayılmış olan tüm bu hareketlerinde ortak özelliğinin hileli davranışların olmasıdır. Fıkra metninde beş bent olarak sayılmış olan bu seçimlik hareketlerde yeterli açıklıkta tanımlandığından dolayı ayrı olarak izaha gerek görülmemiş olur.